De digitale registratie van een hand- of bankgift: hoe werkt dat juist?
Sinds 1 mei 2022 is het mogelijk om onderhandse schenkingsdocumenten digitaal te registreren via MyMinfin. In onderstaand blogartikel nemen we de hand- of bankgift onder de loep en leggen we u stap voor stap uit hoe deze digitale registratie concreet in zijn werk gaat.
Wat is een hand- of bankgift?
Naast de notariële schenking kunt u roerende goederen ook onderhands schenken via een hand- of bankgift. Bij een hand- of bankgift wordt altijd in volle eigendom geschonken, wat betekent dat de schenker in principe geen rechten meer heeft op de geschonken goederen. Hieronder leest u het verschil tussen beide varianten:
- Bij een handgift wordt het te schenken vermogen fysiek overgedragen van de ene hand naar de andere. Denk bijvoorbeeld aan juwelen, wagens of kunstwerken.
- Bij een bankgift worden de gelden of effecten overgeschreven van de rekening van de schenker naar die van de begiftigde. Er vindt geen fysieke schenking plaats.
Bij de uitvoering van een hand- of bankgift is het altijd van essentieel belang om documenten op te maken ter bewijs van de gedane schenking. We doelen in het bijzonder op een intentieverklaring (per brief of e-mail) aan de begiftigde en de opmaak van een concrete bewijsovereenkomst (of pacte adjoint).
Wat zijn de fiscale gevolgen van een hand- of bankgift?
De registratie van een hand- of bankgift is niet verplicht. Hierdoor is er in principe dan ook geen schenkbelasting verschuldigd. Er geldt echter wél een risicotermijn bij zo’n niet-geregistreerde schenking. Overlijdt de schenker van de hand- of bankgift binnen deze termijn? Dan zal de begiftigde alsnog erfbelasting moeten betalen op de schenking. De risicotermijn verschilt per gewest.
In Vlaanderen is de risicotermijn sinds 1 januari 2025 verlengd naar vijf jaar. Schenkingen die voor deze datum zijn gedaan, genieten nog van de kortere risicotermijn van drie jaar.
In Wallonië bedraagt de risicotermijn sinds enige tijd reeds vijf jaar.
In Brussel geldt nog steeds een risicotermijn van drie jaar.
Het is steeds mogelijk om een hand- of bankgift vrijwillig ter registratie aan te bieden. Dit kan immers interessant zijn indien u liever geen enkel risico neemt of indien de schenker ziek zou worden binnen de drie of vijf jaar na de schenking. Is dit het geval? Dan bent u schenkbelasting verschuldigd op deze schenking.
De schenkbelasting in Vlaanderen en Brussel bedraagt 3% (in de rechte lijn of tussen partners) of 7% (tussen alle andere personen). In Wallonië gelden er andere tarieven. Daar bedraagt het tarief 3,3% (in de rechte lijn en tussen partners) of 5,5% (tussen alle andere personen). Als de schenker na de registratie overlijdt, is er geen erfbelasting meer verschuldigd.
Hoe werkt de digitale registratie via MyMinfin?
Een schenking kan door iedereen geregistreerd worden. Sterker nog, de persoon die de schenking ter registratie aanbiedt, hoeft zelfs niet noodzakelijk de schenker of de begiftigde te zijn. De digitale registratie van een hand- of bankgift gebeurt snel en eenvoudig. U doorloopt de volgende stappen op het MyMinfin-platform:
- Meld u aan op MyMinfin via Itsme, uw eID (en kaartlezer) of een andere toegestane methode.
- Open het tabblad 'Mijn interacties' en selecteer 'Een document indienen'.
- Selecteer onder ‘Ik wil een document indienen’ de optie ‘Ik beschik niet over een dienstcode’.
- Selecteer 'Roerende schenking' als type document uit het dropdown menu (= keuzelijst).
- Kies of u de schenking in eigen naam (dit betekent: u bent zelf schenker of begiftigde) of in naam van iemand anders wil registreren. Druk op ‘Volgende stap’.
- Voeg het schenkingsdocument toe. In het vak ‘Bijkomende informatie’ kan u bijkomende commentaar toevoegen. Het is aan te raden hier uw e-mailadres te vermelden. U ontvangt een e-mail wanneer uw document beschikbaar is in het MyMinfin-portaal.
- Klik op ‘Indienen’ om het document te versturen.
Nadat u de schenking heeft ingediend, ontvangt u bij ‘Mijn documenten’ een bewijs van indiening. Onze tip? Activeer uw eBox. Zo ontvangt u meldingen via e-mail wanneer er nieuwe documenten beschikbaar zijn. De uitnodiging tot betaling van de schenkbelasting, afkomstig van de Vlaamse Belastingdienst (Vlaanderen) of de Administratie (Brussel en Wallonië), volgt later.
Het tijdstip van de registratie verschilt per gewest. In Vlaanderen gebeurt de registratie op de dag zelf, voor zover de aanbieding via MyMinfin gebeurt voor 12 uur op een werkdag. Na 12 uur of tijdens het weekend of feestdagen? Dan gebeurt de registratie op de eerstvolgende werkdag. In Brussel en Wallonië wordt de schenking pas geregistreerd na betaling van de schenkbelasting.
Aandachtspunten bij de digitale registratie van een hand- of bankgift
Wanneer u een hand- of bankgift registreert, zijn er enkele zaken waarmee u rekening moet houden. In wat volgt sommen we enkele belangrijke aandachtspunten op bij het digitaal registreren van de bewijsdocumenten. Zo weet u precies waar u aan toe bent en kunt u zonder zorgen de digitale registratie van uw hand- of bankgift in orde brengen:
U moet de bewijsdocumenten uploaden in pdf-formaat. Dit kan een scan zijn van het bewijsdocument met daarop de manuele handtekeningen van alle partijen of een origineel exemplaar met de elektronische handtekeningen (eID-certificaat).
Zijn er verschillende bijlagen bij het bewijsdocument? Bijvoorbeeld rekeninguittreksels? Dan moet u ervoor zorgen dat al deze documenten samengevoegd worden tot één overzichtelijk pdf-document.
Het is belangrijk dat u alle verplichte gegevens in het bewijsdocument vermeld. Anders kan de registratie van uw hand-of bankgift geweigerd worden. Het gaat om:
- De gegevens van de schenker (voor- en achternaam, geboorteplaats- en datum, adres, fiscale woonplaatsen in de voorbije vijf jaar);
- De gegevens van de begiftigde (voor- en achternaam, geboorteplaats- en datum, adres);
- De gegevens van de schenking (de geschonken goederen, de waarde en de datum van de schenking);
- De verwantschapsband tussen de schenker en de begiftigde, de handtekeningen van de partijen en de zorgvolmacht (indien van toepassing).
Een hand- of bankgift digitaal registreren: wat zijn de alternatieven?
Behalve de digitale registratie via MyMinfin zijn er ook nog andere manieren om een onderhandse schenking te registreren. Wilt u uw hand- of bankgift liever niet digitaal registreren? Dan heeft u onder meer de mogelijkheid om te kiezen voor:
Registreren per post? Dat kan. Verstuur het bewijsdocument van de schenking naar een van de scanningscentra van de FOD Financiën. De concrete richtlijnen voor de registratie per post kunt u via deze link terugvinden.
Kiest u er liever voor om uw onderhandse schenking fysiek te registreren op het registratiekantoor? Maak dan een afspraak. Dit kan via het telefoonnummer: 02 572 57 57.
Dit betekent dat het bewijsdocument wordt neergelegd bij een notaris en wordt opgenomen in een notariële akte. In de akte wordt het tijdstip van neerlegging aangegeven, wat geldt als het moment van de registratie (ook al wordt de akte pas na het overlijden van de schenker geregistreerd).
In specifieke noodsituaties, zoals bij een nakend overlijden van de schenker, raden wij aan om het bewijsdocument te registreren via de neerlegging onder de minuten van de notaris. Let echter wel op: in Brussel en Wallonië blijft het nog steeds een vereiste dat de schenkbelasting eerst wordt betaald.
Klaar om uw hand- of bankgift digitaal te registreren?
Wilt u meer weten over de hand- of bankgift? Zoekt u ondersteuning bij de digitale registratie van uw onderhandse schenking? Of wilt u sparren over de mogelijke alternatieven, zoals een neerlegging bij de notaris? Neem dan contact op met onze collega’s van Wealth Planning en ontdek hoe u uw vermogen op de meest efficiënte manier kunt overdragen aan uw dierbaren.
Opgelet: deze blog werd gepubliceerd op 13 mei 2025. De huidige wet- en regelgeving kan ondertussen variëren met de inhoud van deze publicatie.